De kinderen die wonen in pleeggezinnen die WSGV begeleidt, hebben meestal ouders met een verstandelijke beperking. Het contact met deze ouders kan anders zijn dan met ouders met een gemiddeld IQ. Als pleegzorgwerker heb je hier een rol in, je bent een soort vertaler. Je legt aan pleegouders uit wat voor ouders belangrijk is en tijdens gesprekken met ouders laat je dit in de praktijk zien. Om te zorgen dat ouders me goed kunnen volgen praat ik rustig, herhaal ik veel en check ik bij ouders of zij het begrepen hebben. Wat ook kan helpen, in een gesprek met ouders en pleegouders, is het inzetten van de BezoekZoeker. Dit is ontworpen om met ouders en pleegouders in gesprek te gaan over hoe de pleegkinderen een band kunnen houden met de ouders terwijl zij in het pleeggezin wonen. Het is een visueel middel, dat kan helpen om duidelijkheid te geven aan ouders.
We vroegen één van onze pleegouders – Chantal* – om te vertellen over dit onderwerp. Zij heeft hier een goede visie op, omdat zij een divers gezin heeft met onderlinge verschillen in de band met ouders.
Pleegzorg ingerold
“Mijn man Cees en ik zijn nu vier jaar pleeggezin. We zijn via via in pleegzorg gerold. Een kennis van ons had een pleegzoontje. Ik kwam hen samen tegen, en we raakten aan de praat. Zij vertelde mij dat haar pleegzoontje een halfzusje of – broertje zou krijgen via zijn moeder. De contacten met deze ouders waren niet stabiel. Cees en ik besloten ons aan te melden bij WSGV, en werden ‘kindgericht’ gescreend voor het ongeboren kindje. Omdat onze gezinnen elkaar kennen, zouden de kinderen op deze manier sowieso contact kunnen hebben, ongeacht wat er zou gebeuren in het oudercontact.”
Pleegzorg versus adoptie
Cees en Chantal hadden al een adoptiezoon toen zij pleegouders werden van de pasgeboren Fien. Hierdoor zien zij duidelijk het verschil tussen adoptie en pleegzorg. “Het contact met de ouders van Fien vormt voor haar en voor ons echt een meerwaarde. Bij onze adoptiezoon is er geen contact, en dat ervaren wij als een gemis. We kunnen soms niet plaatsen waar bepaald gedrag vandaan komt, en van wie hij zijn mooie ogen heeft. Bij Fien kunnen we wél gedrag herleiden. Voor mij en Cees is het een uitdaging om ouders een welkom gevoel te geven en hen écht het idee te geven dat we samen in hetzelfde team zitten; team Fien!
Bewondering
Inmiddels hebben Cees en Chantal nóg drie kindjes mogen verwelkomen in hun gezin. Peuter Mimoun heeft elke drie weken bezoek van zijn ouders. “De bezoekjes van Mimoun’s ouders zijn gewoon gezellig. We kletsen over Mimoun’s ontwikkeling, maar ook over hun levens en interesses. Mimouns vader houdt van koken, dus ik betrek hem vaak bij wat ik aan het kokkerellen ben. Zijn moeder houdt van make-up, dus zij heeft mij een keer opgemaakt voor een fotoshoot. Door bij ouders aan te sluiten, is er al snel een klik en voelt het contact natuurlijk aan.” De pleegzorgwerker probeert ook bij ouders aan te sluiten door echt even aandacht te hebben voor wat op dat moment belangrijk is voor ouders. Zo voelen ouders zich gehoord en gezien waardoor zij zich serieus genomen voelen. En als dat op dat moment een recept is dan is het dat.
Cees en Chantal houden veel van hun kindjes in pleegzorg, maar ze houden nét zo goed van hun ouders. “De moeder van onze adoptiezoon heeft hem uit liefde laten adopteren, omdat hij een beter leven zou hebben bij ons. Uiteindelijk doen biologische ouders die de plaatsing accepteren dat ook; zij laten hun kinderen in liefde gaan omdat zij hen niet alles kunnen bieden wat ze nodig hebben. Dus ook voor hen hebben wij grote bewondering.”
Chantal ziet dat het voor ouders moeilijk is om het contact vol te houden, dus zij doet graag iets extra’s voor hen. Ze bereidt een lekkere lunch als ze komen, of zorgt voor een leuk cadeautje. Alle ouders hebben een sieraad gekregen met de naam van hun kindje erin, zodat zij hun kindje altijd bij zich kunnen dragen. “Voor ouders met een verstandelijke beperking en bijkomende problematiek, is vluchten in een moeilijke situatie vaak de weg die zij kiezen. Wegrennen van hun moeilijkheden vormt een patroon. Door hun kinderen te blijven bezoeken, en het niet uit de weg te gaan, doorbreken zij dit patroon. Bij de ouders van Fien heeft dit er ook voor gezorgd dat zij hun weg naar herstel konden vinden. De vader van Fien heeft zijn verslaving overwonnen, zij hebben een vaste woonplek en hij heeft sinds kort een baan. Wij juichen aan de zijlijn mee en zijn hartstikke trots op hun stappen. Want hun successen zijn ook altijd in het voordeel van de ontwikkeling van hun kind, en bieden iedereen nieuw perspectief voor de toekomst.” De pleegzorgwerker vindt het belangrijk dat pleegouders weten dat zij altijd kijkt of het contact met ouders weer hersteld kan worden. Zeker met ouders die uit beeld zijn gegaan omdat zij de situatie moeilijk vonden. Het eerste stapje naar contact kan moeilijk zijn voor ouders en het kan helpen als de pleegzorgwerker hierin de eerste stap doet.
Wortels & vleugels
De twee jongste kindjes die Cees en Chantal een thuis bieden, hebben geen contact met hun ouders. Dat vinden de pleegouders ontzettend jammer. Zij proberen op allerlei manieren aan ouders te laten weten, dat de deur altijd voor hen open staat. “We houden fotoboekjes bij van de kindjes, die we via hulpverlening bij hen laten bezorgen. We hebben van beide kindjes een koffertje gemaakt met alle prullaria van de eerste weken erin. We hopen dat er een dag komt dat we hen deze spulletjes kunnen overhandigen.” Tot die tijd komen de ouders van alle kindjes voor in de dagelijkse bedpraatjes en gebeden. Vleugels ontwikkelen gaat nu eenmaal een stuk beter als je stevig geworteld bent.
*De namen in dit stuk zijn veranderd i.v.m. privacy van kinderen en ouders.
Meer ervaringsverhalen lezen?
Wil je meer ervaringsverhalen lezen? Meld je dan vrijblijvend aan voor onze tweemaandelijkse nieuwsbrief met ervaringsverhalen van o.a. pleegouders en pleegkinderen.