Zeventien jaar was ze. Dochter van een moeder met psychiatrische problematiek, die het thuis niet meer trok. Weggelopen na een ruzie die gewelddadig was geworden. Ze verbleef op een crisisgroep voor jongeren, maar voelde zich hier heel onveilig. Ze had heel snel een nieuwe plek nodig.
Veel pleegouders hebben een voorkeur voor jonge kinderen, omdat zij het idee hebben dat zij met hen meer kans hebben het kind op de rit te krijgen. Maar sommige pleegouders durven het aan met kinderen die al op het randje naar volwassenheid staan. Zo ook de familie Pietersen.
Tonia was verlegen toen ze bij hen voor de deur stond met zes vuilniszakken kleding. Wat moest ze bij dit vreemde gezin? Hun andere gebruiken en gewoontes, en de manier waarop ieder conflict uitgebreid uitgepraat moest worden, ze zorgden voor de nodige zuchten en puberale oogrollen. Maar al snel wende Tonia aan de prietpraatjes van haar pleegmoeder en de sarcastische humor van haar pleegvader. Haar vriendje Yusef was ook welkom in huis en voorzichtig durfde Tonia te ontspannen.
Hoe het anders kan
Er werd therapie ingezet, waarin Tonia aan de slag ging met haar trauma’s. Intussen werkte de pleegzorgwerker samen met pleegouders aan het ‘ontschuldigen’ van de ouders van Tonia. Ze legden haar uit hoe de nare ervaringen die ouders hebben er soms voor kunnen zorgen dat zij ook hun eigen kinderen niet goed behandelen. Hoe ouders soms nooit zelf hebben geleerd dat er andere manieren bestaan om je kinderen te corrigeren, anders dan schreeuwen en slaan.
Toen Tonia het contact nog niet aankon, ging haar pleegmoeder dit wel aan. Zij kreeg toestemming van Tonia om te bellen met haar ouders, en hen op de hoogte te houden van de vorderingen van Tonia. In de therapie werd gewerkt met plaatjes en tekeningen. Door deze mee te nemen naar moeder, zag zij letterlijk voor zich hoe Tonia momenten in de opvoeding had ervaren. De momenten waar zij stress en onmacht had gevoeld, werden in het perspectief van Tonia gekleurd door agressie en angst. Doordat er met plaatjes werd gecommuniceerd, kon moeder er zelf woorden aan geven, en werd het proces van Tonia ook dat van haar. Ook de moeder van Yusef voelde zich betrokken bij de ontwikkelingen die werden doorgemaakt, en pleegmoeder bezocht haar thuis om haar mee te nemen in de stapjes die Tonia nam.
De test
Het mooie proces dat ze doorliepen werd even tot stilstand gebracht door een positieve zwangerschapstest van Tonia. Met hun 17 en 20 jaar, waren zij en Yusuf totaal niet voorbereid op een baby. Belangrijke gesprekken moesten gevoerd worden.
Een creatieve interventie was nodig om het bij het stel helder te krijgen dat het krijgen van een kind grote impact zou gaan hebben op hun leven. ‘Met een Kahoot-quiz moet dat lukken’, dacht de pleegzorgwerker. Alle baby-gerelateerde onderwerpen kwamen in de quiz voorbij: kosten, opvoeding, kinderopvang, hechting. Gegoten in vragen die ervoor zorgden dat het stel het gesprek met elkaar aanging.
De pleegzorgwerker maakte ook gebruik van de tact van pleegmoeder. Ze werd ingezet om de moeders van Tonia en Yusuf in te lichten over de zwangerschap. De initiële schrik sloeg gelukkig na enkele maanden over in vreugde en de zwangerschap zorgde uiteindelijk voor meer verbinding tussen alle moeders rondom het stel.
Cyclus doorbreken
Tijdens de bevalling werd zichtbaar waar al die maanden aan was gewerkt. Zowel haar moeder als haar pleegmoeder stonden naast het bed toen het zoontje van Tonia ter wereld kwam. En allebei stonden ze haar aan te moedigen. Alle inzet op de samenwerking wierp haar vruchten op dat moment af.
Volgens de Nederlandse wet is het zo, dat wanneer een kind dat onder toezicht staat een kind krijgt, dit kind automatisch ook onder toezicht staat. Maar toen de jeugdzorgwerker zag hoe Tonia en Yusuf het hadden met elkaar en met de steun van drie oma’s om zich heen, zag ze af van een ondertoezichtstelling voor de baby.
Inmiddels zijn er alweer een aantal jaar verstreken. Het kindje van Tonia en Yusuf is inmiddels een stevige kleuter en Tonia komt nog regelmatig bij haar voormalige pleegouders over de vloer. Ze vlecht de haren in van de pleegpubers die na haar zijn gekomen, terwijl haar zoontje knuffelt met pleegoma Pietersen. Tijdens het vlechten vertelt ze hoe haar verhaal begon met zes vuilniszakken, maar eindigde met vergeving en verbinding.
Meer ervaringsverhalen lezen?
Wil je meer ervaringsverhalen lezen? Meld je dan vrijblijvend aan voor onze tweemaandelijkse nieuwsbrief met ervaringsverhalen van o.a. pleegouders en pleegkinderen.
