Pleegzorg voor kinderen met een licht verstandelijke beperking (LVB) of van kinderen met ouders met een LVB vraagt iets extra’s. Bij William Schrikker Gezinsvormen (WSGV) zetten we ons dagelijks in om deze kwetsbare kinderen een zo thuis mogelijke plek te bieden. Dat kan alleen door onze kennis en ervaring met LVB. Evelien, video interactie begeleider bij WSGV, vertelt waarom het zo belangrijk is om goed bij deze doelgroep aan te kunnen sluiten.
Werken met mensen met een LVB vraagt veel van hulpverleners om goede zorg te bieden. “Maar ik vind het heel leuk om met deze doelgroep te werken. Het geeft veel voldoening als ik een ouder of kind heb kunnen helpen een stap te maken. Na bijna 23 jaar ben ik daarom nog altijd enthousiast over mijn vak,” vertelt Evelien.
Bij WSGV werken we dagelijks met mensen met een LVB. Pleegkinderen hebben al veel meegemaakt en last van trauma. Met een LVB is het nog complexer. “In het begin weet je niet of er bij een kind sprake is van een LVB, of dat bepaald gedrag komt door stress of een ontwikkelingsachterstand. Wij zijn heel alert op signalen die wijzen op een LVB. Als bij een jaar of 6 een kind nog altijd erg achterloopt en niet bijleert, kan dat door een LVB komen.”
Hulpverlening voor mensen met een LVB vraagt om een specifieke aanpak
Het vraagt veel van je vermogen om goed bij iemand aan te kunnen sluiten als de ander een LVB heeft. “Deze mensen hebben vaak al veel faalervaringen opgedaan. Ze laten niet zomaar zien wat ze wel en niet kunnen, om maar niet dom over te komen. Maar ze zijn niet dom. Eigenlijk is het beter om te kijken: hoe werkt het in hun hoofd, waar moet je rekening mee houden en wat helpt om het wel te laten lukken. Het belangrijkste daarvoor is letterlijk je tempo aanpassen. In een gesprek ga je er meestal vanuit dat de ander snapt wat je zegt. Maar bij iemand met een LVB werkt dat niet zo, dan moet je goed doorvragen of de ander het begrijpt. Je moet rustig praten met korte zinnen en hele concrete voorbeelden gebruiken. Abstracte taal en ironie of sarcasme zijn vaak te lastig. Ik gebruik ook visuele middelen, maar het moet niet te kinderachtig zijn.”
Binnen WSGV is er veel aandacht voor om de kennis van medewerkers over LVB op peil te houden en te ontwikkelen. “We doen onze vaardigheden onder andere op door te oefenen met elkaar en elkaar ook telkens weer scherp te houden. Verder volgen we interne trainingen, webinars en krijgen we adviezen van onze gedragswetenschappers. Daarnaast proberen we bij nieuwe medewerkers te selecteren op mensen met ervaring of affiniteit met de doelgroep. Er is ook een leerlijn voor nieuwe medewerkers. Op die manier zijn en blijven we als team deskundig,” vertelt Evelien.
Vaak is er onbegrip voor mensen met een LVB
Het risico op onbegrip is hoog bij mensen met een LVB. Ze hebben vaak moeite met plannen en prioriteren, waardoor hun gedrag voor een ander soms verkeerd kan lijken. “Stel dat een ouder niet op bezoek bij zijn kind komt, omdat die geen geld heeft voor de bus. En als die later toch komt, zegt dat hij een leren jas van 500 euro heeft gekocht. Dan word je niet vrolijk als je ziet dat het kind verdrietig is, omdat zijn ouder bijna niet op bezoek komt. Toch kun je het de ouder niet aanrekenen en moet je er niet boos om worden. Dan wordt de ander ook boos of trekt die zich juist terug en raak je met elkaar in een negatieve spiraal.”
Van iemand met een LVB kun je niet hetzelfde verwachten als van iemand zonder beperking. Toch is recht doen aan de situatie van mensen met een LVB in de praktijk lastig. “Vanuit rechtbanken is er vaak druk, omdat er binnen een bepaalde periode iets geregeld moet worden zoals een bezoekregeling. Dat is begrijpelijk, maar ‘gewoon’ op bezoek komen is vaak al lastig. Dat komt omdat iemand met een LVB moeite heeft met plannen en zich aan te passen als bijvoorbeeld de auto ineens stuk is.”
Zorg dat mensen met een LVB gezien en gehoord worden
Mensen met een LVB hebben het niet makkelijk in de maatschappij. Daarom is passende hulpverlening ontzettend belangrijk. “Vaak zijn er schulden. Ze voelen zich onbegrepen en niet waardevol als persoon, doordat ze hun hele leven horen dat ze niks waard zijn en niks kunnen. Telkens hebben ze de ervaring dat ze overal uitvallen, worden uitgelachen, gepest, de spot met hen wordt gedreven en misbruik van hen wordt gemaakt. Het is schrikbarend als je ziet hoeveel meer risico mensen met een LVB hebben om in het criminele circuit terecht te komen of om slachtoffer van seksueel misbruik te worden. Daarom is het ontzettend belangrijk dat deze mensen gezien en gehoord worden. Dat geven ervaringsdeskundigen ook aan. Mensen met een LVB kunnen echt wel wat en kunnen zeker stappen zetten in hun ontwikkeling. Maar het kost wel meer tijd en het is belangrijk dat ze die tijd krijgen. Daar zet ik me graag voor in, want het is ontzettend leuk om je in te zetten voor mensen die anders denken dan jij en te kijken hoe je daarbij het goede kunt doen.”